Yaşanmışlıklardan çıkarılan derslere tecrübe denilmektedir. Eğer tüm insanlık başkalarının edindiği bu dersleri birer öğüt olarak alsaydı belki de insanlardan daha çok verim alınabilirdi. Fakat insanoğlu “illa ki o boku yemek” istemektedir. Bu da son derece normaldir zira duymak ile yaşamak, etki yaratması bakımından birbirinden tamamen farklıdır.

İnsan tecrübe edinirken farklı düşünürken, o tecrübeyi daha sonra anımsadığında da farklı düşünmektedir ve kendince kafasında olayı tekrar yazmaktadır. Bu da tecrübenin aktarımına çok güvenilmemesi gerektiğini gösteren başka bir nedendir.

İşyerlerinde tecrübeli elemanların yeni gelenleri eğitmesi, tecrübeden faydalanmayı bilenler için iyi birer örnektir. “Usta-çırak” ilişkisi hala daha çoğu işte devam eden bir olgudur. Eskiden ustaya bırakılan çocuk için babası “eti senin, kemiği benim” derdi fakat şimdiki çıraklar CEO olduğu için, ustalarına “sıçarım babağun kemüğüne” tavrıyla yaklaşmaktadır. Bu yüzden berber Metin abim çırak bulamıyordu zira tüm çırakların dükkan açmak istediğini söylüyordu.

Usta konusuna gelince “MC Klima ustası Serkan”ın attığı “diss”i dinlemenizi tavsiye ederim. Her ne kadar ustasına haklı olarak kızsa da şarkının sonunda çırak olduğunu hatırlayıp ustasından özür diliyor. Usta-çırak ilişkisi böyle olmalıdır.

Teknik konularda tecrübenin aktarılması daha kolaydır zira yapılandırılmış bir doküman formatında bile yıllarca yaşayan kayıtlar tutulabilir. Fakat hayat bilgisini yazı ile aktaramazsınız. İnsanların hayat bilgisi konularını genellikle kafalarının en az çalıştığı yerde ve zamanda konuşur. Buradan da bu bilginin aktarılmasının ne kadar zor olduğunu anlayabilirsiniz 😃

Bence tecrübenin en güzel aktarım yolu, aile şirketleridir. Vakti zamanında keşke babamın kurşun üretme imalathanesini devam ettirseydim de babamın o kadar yıldır oluşturduğu emeği büyüterek devam etseydim. Fakat ben beğenmedim, babam da hiç teklif etmedi ve ben de ola ola yazılımcı oldum. Hala daha şirketimi büyütmek için bir taraflarımı yırtıyorum. Yaşar abim bana bunu önermişti ama ben mal olduğum için akıl edememiştim. Gerçi etsem de bence babam destek vermezdi.

İşte size bir tecrübe aktardım. Bakalım kaçınız uyacak 😃