Bu konuda yeni bir bakış açısı getiremeyeceğim için yazıp yazmama konusunda kararsız kaldım. Hadi bir de ben yazayım.

Öncelikle veganlığa lanet okumaya gerek var mı? MŞŞ “sevgi ile yapılan hiçbir şey insana zarar vermez” demektedir “Bad’lik Amiri” şiirimsisinde. Burada insani bir kaygı olduğu için, lanetlemeyi doğru bulmuyorum. Peki veganlar bizleri lanetlemeli mi? Bence onlar da lanetlememeli çünkü hayatın gerçeği bu. Hadi seni beni engelledi, et yemedik de doğada canlılar birbirini canlı canlı götürüyor. Onları da mı vegan besleyeceksiniz? İnsanoğlunun hayvan tarafını göz ardı etmek gerçekçi bir çözüm değildir.

Nirvana “Something in the Way” şarkısında “It’s okay to eat fish cause they don’t have any feelings” demektedir. Yani kabaca çevirecek olursam “balık yemek bir sorun teşkil etmemektedir zira onların duyguları yoktur” demektedir. İşte bu da insanın empati duygusu ile ilgilidir. Çokça dillendirilen bir sorudur: “İnek, koyun yiyoruz ama neden kedi, köpek yemiyoruz?”. Konu duygulara geldiyse sıçtık çünkü burada değerlendirme yapabilmemiz mümkün değildir. Bu konunun bu kadar tartışmaya açık olmasının sebebi de budur.

İnsanoğlunun ne yiyip yemediği konusunda yapılmayan sınıflandırma kalmamıştır. Kendi bokunu yiyen bilim adamı bile var mesela 😃 Bundan dolayı “ya o da yenir mi” ya da “onu yemeden olmaz ya” demeyin. Bitki gibi güneş ile beslenen Hint guruları bile var 😃 Adam “gupguru” olmuş ama sonuçta yaşıyor tabii ona yaşamak denirse.

Bu konuda tüm insanlık bir değerlendirme yapacak olsa, bu konuyu sağlık-sıhhat ekseninde yapabilir. Yani “şunu şunu yemenin insana ve insanlığa faydaları ve zararları nelerdir” sorusuna yanıt aranabilir. Bu konuda ispat bile yapılsa insanlar yine kendi kafasına göre hareket edecektir, o ayrı mesele. Fakat en azından bu çizgi çizilebilir.

Bu arada vegan burger’ler benim gibi bir etçi için epey ileri seviyeye ulaşmış durumda. Örneğin; Habit’in vegan burger seçenekleri çok iyi. KFC vegan tavuk yaptı, henüz yemedim ve şimdilik yiyeceğimi de sanmıyorum. Ama bir gün denk gelirse yerim herhalde. Onun yorumunu da o gün söz yazacağım 🐔🌱

Tabii biz ne kadar vicdan ekseninde bu konuyu konuşsak da şirketler bunu kar ekseninde konuşuyor. Bundan dolayı bu tür konularda, son söz kendilerinin olacaktır. Tabii yumurta mı tavuktan, tavuk mu yumurtadan misali, arz-talep hangi yönde oluşmaktadır? Şirketler satacağı yeni daha karlı ürünler için mi sizleri yönlendiriyor yoksa sizlerin isteğiyle mi bu yeni ürünler doğuyor? Bu iki nehir hangi noktada kavuşmaktadır? Bunlar nasıl sorulardır, şaşar kalırsın.

Kısacası, veganlığa lanet okumayın ve veganlar lütfen siz de vegan olmayanlara lanet okumayın. Birbirinizi öpüp barışın, kendi işinize bakın.

Ev ödevi olarak sizlere sorular hazırladım, kıymetli yanıtlarınızı yorumlarda bekliyorum: Sizce bitkiler de “ıstırılırken” acı çekiyor mu? Eğer bitki de yemezsek ne yiyelim? Zombi olsaydınız en sevdiklerinizinden bir diş alır mıydınız? Zor durumda kalınca her şeyi yemek serbestse, en son yiyeceğiniz şey ne olurdu? Şimdiden hepinize afiyet olsun.